Circulair kunstwerk van autobanden uit de haven
Veel Amsterdammers weten niet welke activiteiten er allemaal plaatsvinden in de haven. Het kunst- en designproject STARTS4water brengt de haven dichterbij en laat zien welke rol dit gebied speelt in de transitie naar een circulaire economie. Het resultaat? Een circulair kunstwerk van oude autobanden, afkomstig van Granuband uit de haven. Het werk van de Britse kunstenaar Michael Pinsky is nu te zien op het NDSM-terrein in Amsterdam-Noord.
Toekomstscenario's zichtbaar maken met kunst
STARTS4WATER is een initiatief van STARTS (Science, Technology and Arts) en Waag Futurelab, een onderzoeksinstituut voor technologie en design. Met deze tweede editie van STARTS4WATER richt STARTS zich op havens. Port of Amsterdam is daarom gevraagd aan de challenge mee te werken.
De uitdaging: verbeeld hoe ladingstromen veranderen en wat dat betekent voor de duurzaamheid van de Amsterdamse haven. Want de haven staat voor grote uitdagingen én kansen. Door een artistieke bril kunnen mogelijke toekomstscenario’s zichtbaar worden die de transitie van het havengebied verder stimuleren. Roon van Maanen, Director Energy, Cargo & Circular bij Port of Amsterdam: “Kunst gaat over verbeelding. De circulaire economie is abstract en concreet tegelijk. Het einddoel is duidelijk en tegelijk moeilijk voor te stellen. Kunst kan helpen om het pad naar een circulaire economie tastbaar te maken. En kunst kan tegelijkertijd een brug slaan tussen de Amsterdammer en de activiteiten die nu al plaatsvinden in de haven.”
Van autoband naar kunstwerk
Aan Michael Pinsky, bekend van internationale kunstprojecten die de status quo uitdagen op het gebied van klimaat, stedelijk ontwerp en maatschappelijk welzijn, werd gevraagd om de transitie van de haven in kunst te vangen. Michael: “Ik werd erg getrokken naar Granuband, waar het verwerken en recyclen van autobanden op één plek gebeurt. Voordat ik aan dit project startte snapte ik niet helemaal hoe een circulaire economie werkt. Maar in de kern gaat het erom dat je betaalt om iets te kunnen recyclen en vervolgens word jij weer betaalt om dat te gebruiken voor doeleinden. Het mooie aan een haven is dat er alle ruimte is om dat ook allemaal logistiek uit te voeren. In dit geval het verplaatsen van gigantische autobanden, met name over het water.”
Om inspiratie op te doen bezocht hij meerdere plekken in het havengebied. Roon:
“We hebben verschillende sessies met elkaar gehouden en zijn met Michael de haven in gegaan, zodat hij zelf kon zien, horen, ruiken en ervaren wat de circulaire economie in de praktijk inhoudt. Die bezoeken hebben direct inspiratie geboden voor het kunstwerk.” Dit resulteerde in een samenwerking met Granuband, een bedrijf in de haven dat autobanden inzamelt en verwerkt. Voor het kunstwerk heeft Michael een aantal oude autobanden, afkomstig uit IJsland, geleend. Na de expositie gaan de banden weer terug naar de terminal in het Amsterdamse havengebied, waar ze verwerkt en gerecycled worden.
Circulaire economie een stukje begrijpelijker maken
Het project toont niet alleen de uitdagingen en kansen van de transitie, maar maakt de circulaire economie ook begrijpelijker voor een breed publiek. Roon: “Voor veel Amsterdammers is niet zichtbaar wat er allemaal gebeurt in de haven. Met dit kunstproject kunnen we laten zien hoe de haven een rol speelt in de overgang naar een circulaire economie.”
Het kunstwerk 'All The Tyres From Iceland' van Michael Pinsky is tot en met 24 november 2025 te zien op het NDSM-terrein in Amsterdam-Noord.