Portretten van cacaoboeren

Ik ben geboren in het dorp Yaw Barima en daar woon ik nog steeds. Twee jaar geleden is mijn man overleden. Dat was verdrietig, maar gelukkig heb ik het stuk land mogen houden. Dat is vaak niet zo in Ghana, dan wordt het land teruggenomen door de familie van de man.

Mijn kinderen wonen in de stad. Ik zorg voor de kleinkinderen. Dat is mijn belangrijkste taak. Ik kan niet rondkomen van de cacao. Mijn lijf is oud. Het werk is zwaar.

Voor vrouwen is het anders dan voor mannen. Vrouwen hebben minder kracht en ook niet de tijd om de hele tijd op de boerderij te werken. Ik laat het maar zo. Om extra geld te verdienen verkoop ik maaltijden op de school van mijn kleinkinderen. Als ik meer geld zou hebben, dan zou ik een groot huis bouwen voor mij en mijn kinderen. Dat is mijn droom.

Mijn vrouw en ik zijn gelukkig. We delen alles. Zij helpt met het drogen van de cacao en ik doe het zwaardere werk, zoals oogsten. Ik heb ruim 14 hectare grond met daarop vooral cacao en ook wat cassave en jams. De helft van het land is van iemand anders. Ik betaal hem met de helft van mijn opbrengsten.

Ik investeer veel, met name in inputs (kunstmest en pesticiden). En ik huur wel eens extra hulp in om te helpen. Het heeft zeven jaar gekost voordat ik iets begon te verdienen, maar nu kan ik rondkomen.

Ik ben trots dat ik mijn gezin met drie kinderen (van 19, 12 en 8 jaar) kan onderhouden. Ik ben aan het sparen voor een sproeimachine die je op je rug kunt dragen. Het is een droog seizoen geweest, het wateren van de bomen moet dan met de hand.

Ik heb 80 zakken (van 64 kilogram) per jaar. Maar ik houd dit liever stil. Als anderen het weten dan kunnen ze jaloers worden en zwarte magie op mij of mijn gezin uitvoeren.

Ik heb zes kinderen, waarvan er nog twee bij mij wonen. Twee maanden geleden is mijn man overleden. Mijn land is drie hectare. Ik heb per jaar ongeveer 12 zakken cacao en dat levert €600 per jaar op.

Als ik geld krijg, aan het einde van het jaar, dan betaal ik eerst alle schoolkosten van de kinderen. Maar het geld is snel op, het is niet genoeg. Daarom verbouw ik ook cashew- en kolanoten die ik goed lokaal kan verkopen.

De overheid helpt ons een beetje. Ze geven gratis inputs, maar dit is nooit genoeg voor het hele dorp. Ook moet je vaak wachten op je geld. Ik werk iedere dag op de boerderij, behalve op zondag. Het is mijn wens om een grote cacaoboerderij te hebben, zodat ik meer geld kan verdienen.

Vroeger kon ik meer cacao oogsten op hetzelfde land. Van mijn land haalde ik toen 32 zakken en nu maar 19. Ik moet ook meer geld uitgeven aan inputs. Cacao is belangrijk voor mij en voor ons land. Er is altijd vraag naar.

Ook kun je een kleine lening krijgen bij de bank als je een stuk land hebt dat van jou is en waar je papieren van hebt. Ik werk 6 dagen per week, 7 uur per dag. Op zondag ga ik naar de kerk.

Ik snap niet dat jullie (het Westen) niet komen investeren. We werken hard zodat jullie chocolade kunnen eten. Zelf heb ik het ook wel eens geproefd, maar het is duur voor mij (€0,80 voor een klein reepje). Als ik het geld zou hebben dan zou ik een motorfiets kopen. Mijn land is ver en dan hoef ik niet steeds met die zware zakken te lopen.